Milletimizin karakter anıtı Mustafa Kemal, “Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir” diyor.. Mustafa Kemal bu olguyu neden sonuç bağlamında “Eğitimdir ki, bir milleti özgür, bağımsız, şanlı ve yüksek bir toplum halinde yaşatır veya bir milleti köleliğe ve yoksulluğa terk eder” şeklinde özetliyor..
Eğitimci yazar Zeki Sarıhan, milli eğitimi; “Bir ulusun tarihsel, toplumsal, siyasal, kültürel yapısına uygun olan ve doğal olarak da ihtiyaçlarını karşılayan eğitimdir” cümlesiyle tanımlıyor.. Eğitimimizin genel amaç, ilke, hedef ve temel hükümleri, 14.6.1973 tarihli 1739 sayılı ‘Milli Eğitim Temel Kanunu’nda ulusumuzun ve bireylerimizin ihtiyaçlarına göre belirlenmiş ve ‘bir sistem bütünlüğü içinde’ açıklanmıştır.. Buna göre, “Türk Milli Eğitiminin genel amacı, Türk milletinin bütün fertlerini;
1.Atatürk inkılap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik,laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek;
2.Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek;
3.İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi olmalarını sağlamak;
Böylece, bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu arttırmak; öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk Milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı seçkin bir ortağı yapmaktır.”
‘Türk Milli Eğitiminin Temel İlkeleri’ de şöyle sıralanmıştır.. “I.Genellik ve Eşitlik: Eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet ve din ayırımı gözetilmeksizin herkese açıktır. Eğitimde hiç bir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz. II.Ferdin ve Toplumun İhtiyaçları: Milli Eğitim hizmeti,Türk vatandaşlarının istek ve kabiliyetleri ile Türk toplumunun ihtiyaçlarına göre düzenlenir. III.Yöneltme: Fertler,eğitimleri süresince,ilgi,istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli programlara veya okullara yöneltilerek yetiştirilirler. IV.Eğitim Hakkı: Temel eğitim görmek her Türk vatandaşının hakkıdır. Temel eğitim kurumlarından sonraki eğitim kurumlarından vatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanırlar. V.Fırsat ve İmkan Eşitliği: Eğitimde kadın, erkek herkese fırsat ve imkan eşitliği sağlanır. Maddi imkanlardan yoksun başarılı öğrencilerin en yüksek eğitim kademelerine kadar öğrenim görmelerini sağlamak amacıyla parasız yatılılık, burs, kredi ve başka yollarla gerekli yardımlar yapılır. Özel eğitime ve korunmaya muhtaç çocukları yetiştirmek için özel tedbirler alınır.” Diğer ilkeler, VI.Süreklilik, VII.Atatürk İnkılap ve İlkeleri ve Atatürk Milliyetçiliği, VIII.Demokrasi Eğitimi, IX.Laiklik: X.Bilimsellik, XI.Planlılık, XII.Karma Eğitim, XIII.Okul ile Ailenin İşbirliği şeklinde sıralanıyor ve son olarak, “XIV.Her Yerde Eğitim: Milli eğitimin amaçları yalnız resmi ve özel eğitim kurumlarında değil, aynı zamanda evde, çevrede, işyerlerinde, her yerde ve her fırsatta gerçekleştirilmeye çalışılır” ilkesi yer alıyor..
Milli Eğitim Bakanlarından, rahmetli Avni Akyol, “Türk Milli Eğitiminde 1983-1991” adlı, 1 Eylül 1991 tarihli kitapçıkta, “Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı olarak Nasıl Bir İnsan” başlığı altında belirtilen nitelikleri şöyle özetlemişti.. “İnsanımızı milli kültürümüz içerisinde, sevgi akıl ve bilim temellerine; Milli, çağdaş, laik ve demokratik ilke ve değerlerine; İyilik güzellik, doğruluk sorumluluk duygu ve erdemlerine dayalı ve bağlı olarak; Milli ve manevi ortak duygumuzu, ruhumuzu ve birliğimizi koruyarak ve güçlendirerek; Kendisine, ailesine ve toplumumuza yabancılaştırmadan; Kişilikli ve bilinçli, Kalbi insan ve vatan sevgisiyle dolu; Çağdaş, akılcı ve laik davranışlı bir kişilik ve ahlaki karakterde yetiştirmek..”
Selam ve saygılar… ozdemirgurcan23@gmail.com
