“Yapay Zekâ Uygulamalarında Tüketicilerin Hakkı Korunmalı”

0
37

Tüketici Hakları Derneği İskenderun Şube Başkanı Şenay Toraman Yılmaz, Genel Başkanları Ergün Kılıç’ın, ‘yapay zeka’ ile ilgili yaptığı açıklamayı İskenderun kamuoyuyla paylaştı. Günümüzde kullanımı artan Yapay Zeka modeli ile ilgili merak edilenleri ve korkulanları gündeme getiren Kılıç, teknolojinin gücünden yararlanmak amacıyla sorumlu bir şekilde üretken yapay zekânın minimum dezavantajla geniş faydalar sağlayabileceği inancında olduklarını vurguladı.

Tüketici Hakları Derneği İskenderun Şube Başkanı Şenay Toraman Yılmaz, Genel Başkanları Kılıç’ın açıklamasında ayrıca şu ifadelere yer verdiğini kaydetti;

“Yapay zekânın toplumlara katkıları olumlu ve olumsuz yönleriyle dünya çapında dikkat çekmeye başlamıştır. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri; yaptığı açıklama ile büyük teknoloji şirketlerinin tedbirsizce yapay zekâdan kar elde etme peşinde koştuğunu ve yeni teknolojilerde riskleri azaltmak için acil önlem alınması gerektiği uyarısında bulunmuştur.

Evrensel Tüketici Hakları Açısında Dikkat Çekmek İstiyoruz; Yapay zekâ, insanlığın hizmetine sunulan tüm bu uygulamalarla büyük verinin analiz edilerek, birçok alanda kazanımlar elde edilmesine imkân sağlarken, bazı sektörler ve uygulamalar açısından sorunların oluşturabileceğini değerlendirmekteyiz.

Tüketici Hakları Derneği olarak çağrıda bulunuyoruz; Üniversitelerin, Bilim kurullarının, Bakanlıkların kendi alanlarımda Yapay Zekâ ile ilgi etik kodlar ve sektörlerin gelişimi ve Tüketici haklarının korunması konusunda ortak iş birliği yapması gerekmektedir. 

Yasal müdahaleler tüketici örgütlerinin ve bireysel tüketicilerin görüşleri kapsamında tamamlanmalı ve tüketiciler açısında etkili ve dengeleyici olmalıdır.

Tüketicilerin taraf olduğu çeşitli işlemlerde, Yapay zekâ, gelişim sürecinin kendine özgü etik, hukuki ve ekonomik sonuçları da bulunmaktadır. Bu sonuçların ortaya çıkması durumunda, tüketicilerin taraf oldukları işlemlerde yapay zekâ kullanımından kaynaklanan tehlikelere karşı koruma duvarı çalışmalarının yapılması gerekmektedir.

Yapay zekâ, insanlar tarafından ihtiyaçlarının gerçek anlamda giderilmesi için, yukarıdan aşağıya değil aşağıdan yukarıya doğru tasarlanarak yönetilmeli ve tüm bu tasarımın kıyaslanabilir olmalıdır.

Hepimiz yapay zekânın hayatlarımızı yararlı ve etkili yollarla yeniden şekillendirme gücünü farkındayız. Ancak değişimin hızı ve düzenleme eksikliği, tüketicinin korunması konusunda proaktif politika oluşturulmasını garanti etmelidir ve tüketicileri güçlendirmeyi amaçlayan politika eylemlerini kapsamalıdır. 

Teknolojinin hızla gelişmesi göz önüne alındığında mevzuat tedbirleri sık sık uyarlanmalıdır.

Yapay zekâ çağında, yatırımcıların gücünün artırıldığı bu dönemde, tüketiciler açısından da etkili ve dengeleyici güç de yapay zekâ tarafından desteklenmelidir.

Hükümetler, sivil toplum veya diğer paydaşlar hem ihtiyacı kabul ederek hem de tüketicileri güçlendirmeyi amaçlayan yasal teknoloji projeleri için bu alanlardaki araştırmaları kolaylaştırmalıdır.

Yapay zekâ uygulamalarında ve kullanımında tüketiciler sağlık, güvenlik ve güven duyma hakkı korunmalı ve tehditler hakkında zamanında bilgilendirilmelidir.

Bir algoritmanın kişisel bilgilerini mal ve hizmet teklifleri sunmak için karar vermek kullandığı veriler veya bu verileri üçüncü taraflara rapor ettiği durumlarda, tüketiciler bilgilendirilmelidir. Tüketicilerin bilgi edinme hakkı ihlal edilmemelidir.

Tüketicilerin kişisel verilerinin korunması için spesifik önlemler alınmalıdır. Örneğin, veri şifreleme, anonimleştirme teknikleri ve kullanıcıların kendi verileri üzerindeki kontrolünü artırılması gibi.

Yapay Zekâ ile üretilen mal ve hizmetlerin etiketleri, tüketicilerin kullandığı bir araç olarak oluşturmak için neler yapılması gerektiği konusunda şeffaf olmalıdır. Tüketicilere her türlü tüketici işleminde oluşabilecek riskler hakkında güvenilir bilgi sağlanmalı ve şeffaflık olmalıdır. Tüketicilerin yapay zeka tabanlı şikayet sonucundan memnun kalmamaları durumunda insan müdahalesi talebine izin verilmelidir. Kredi verme, sağlık hizmetleri, sigorta veya işe alma gibi konularda yapay zekâ algoritmaları tarafından alınan kararlara itiraz etme veya itiraz yolları hakkında güçlü bir yaklaşım olmalıdır. Algoritmalar fiyatları sabitlerken veya satın alma kararlarını yönlendirmek için kişisel tüketici bilgilerinden yararlanırken tüketici haklarına saygı duyulmalıdır.” (Haber: Helga TERBİYELİ)

CEVAPLA

Please enter your comment!
Please enter your name here