Şu son yıllarda deprem konusu İskenderun Körfezi’nin de gündeminde. Toprak ve deniz içten içe oynadıkça, kalbimiz yerinden fırlıyor. Hatay bölge hudutları, depremler yaşayan önemli bölgelerden birisidir. Çoğu kez depremler hafif şiddette olduğu için pekte hissedilmiyor. Çanakkale depreminden sonra deprem uzmanlarının gözü bir kez daha Hatay ilinde! Deprem uzmanlarının yaptıkları TV programlarında, muhakkak ilimizin ismi öncelikle telaffuz ediliyor. Korkmuyoruz desek yalan olur.
Geçtiğimiz gün sabahın erken saatlerinde sarsıldık. Bir anda donduk. Ne yapacağımızı şaşırdık. Geçmiş makalelerimde bölgemizde olası bir deprem anında, şehrimiz genelinde alınacak önlemleri bayağı derinlemesine işlemiştim. Ana başlıklarla yazdığım makaleler de İskenderun Belediyesi ile sivil savunma ekiplerinin, olası durumlarda ne gibi önlemler alması ve alınması gerektiği yönündeydi…
Şehrimizin genelinde yoğun inşaat çalışmaları sürüyor. Bugün bu konuyu yeniden gündeme getirmek istiyorum. Emsal üç verilerek çok katlı apartman veya gökdelenler bu zemine uygun mu değil mi? Uzman kişiler bazen yaygın basında konuşuyor ama doğrulukları beni tatmin etmiyor. Her şey bir yana da Allah korusun, büyük yer sarsıntıları bizleri korkutuyor. Şehrimizin güzelleşmesi açısından bu gibi girişimler şimdilik rağbet görse de sıkıntılı anlarda oluşmasını istemediğimiz olaylar olursa?… Kendi kendimize veya ilgililer keşke demese…
Olası bir deprem anında bulunduğumuz ortamda kendi kendimize alacağımız birkaç basit önlemlerle hayati tehlikeleri ne şekilde asgariye çekebiliriz. Uluslararası deprem araştırma uzmanının şu uyarılarını, lütfen aklımızın bir yerine çıkmamak üzere kayıt edelim.
Binalar çökerken basitçe çömelen ve korunan kişiler, istisnasız her defasında ezilerek ölüyorlar. O yüzden masa, araba gibi nesnelerin altına giren kişiler her zaman risk altında. Kediler, köpekler ve bebeklerin hepsi, doğal bir şekilde dizlerini ana rahmindeki gibi karınlarına doğru çekerek kıvrılırlar. Deprem anında sizde bu şekilde kıvrılmalısınız. Bu doğal bir güvenlik ve hayatta kalma içgüdüsüdür. Daha küçük bir boşlukta hayatta kalabilirsiniz.
Bulunduğumuz yerde, boşluk yaratacak, bir kanepe veya geniş bir eşyanın yanında durulmalı. Ahşap evler deprem anında en güvenli yapılardır. Sebebi ise gayet basittir. Ahşap esnek bir yapıya sahip olduğundan dolayı depremin sarsıntısıyla hareket eder. Şayet ahşap bina çökerse geniş yaşam boşlukları oluşur. En önemlisi ahşap binalar daha az yoğunlukta yıkılış ağırlığına sahiptir. Tuğla binalar ayrı tuğla parçacıklarına ayrışır. Parça tuğlalar birçok yaralanmalara sebebiyet verirken, beton bloklardan daha az yaralanmalar olur.
Gece yatakta iken deprem olduğunda basitçe yuvarlanarak yataktan düşün. Yatağın çevresinde güvenli bir boşluk olacaktır. Çoğu otellerde deprem anında yatakların yanında yere uzanmalarını salık veren uyarı notu bulunur. Bu ufak bir uyarıcı yazı sonucu, çok büyük ölümcül vakaların önüne geçmiş olurlar. Televizyon izlerken deprem olursa ve kolayca kapıdan veya pencereden dışarı kaçmak mümkün değilse, kanepe veya büyük bir koltuğun sandalyenin yanında, cenin pozisyonunda kıvrılarak yere uzanın.
Bina çökerken kapı kirişlerinin altına geçen herkes ölür. Nasıl mı? Eğer kapı kirişlerinin altına geçerseniz ve kapı kirişi öne veya arkaya doğru düşerse. İnen tavanın altında kalan her canlı ezilir. Eğer kapı kirişi yana doğru yıkılırsa kalan kişi ikiye bölünür. Her iki durumda da sonuç ölüm olur. Hiçbir zaman merdivenlere doğru gitmeyin/yönelmeyin. Merdivenler (ana binadan) farklı bir frekans aralığına sahiptir. Ana binadan bağımsız/ ayrı olarak sarsılırlar. Merdivenler ve binanın geri kalanı devamlı olarak birbirine çarpar. Ta ki merdivenlerin yıkılışı gerçekleşene kadar sürer.
Merdivenlere ulaşan insanlar basamaklar yüzünden yaralanır. Korkunç şekilde sakatlanırlar. Bina yıkılmasa dahi merdivenlerden kesinlikle uzak durun. Merdivenler, binanın hasar görmesi en muhtemel kısmıdır. Deprem anında yıkılmasa dahi bağırarak kaçmaya çalışan insanların aşırı yüklenmesiyle çökebilir. Merdivenler binanın geri kalan kısmı zarar görmemiş olsa bile her zaman güvenlik açısından kontrolden geçirilmelidir. Binanın dış duvarlarına yakın yerlerde durun. Mümkünse dışına çıkın. Binanın iç kısımlarından, dış kısımlarına yakın yerlerde olmak çok daha iyidir. Binanın dış çerçevesinden ne kadar içeride olursanız, çıkış yolunuzun kapanma ihtimali o kadar artacaktır.
Alt geçitte araç seyrinde depreme yakalandığınızda ise, yolun kenarına telaşsız şekilde park edip, aracın hemen yanında oturmak yukarıdan düşen betonların araca düşmesiyle yanda oturan kişiyi koruyabilir. Enkaz halindeki gazete ofislerini ve çok miktarda gazete kâğıdının olduğu ofislerde gazete kâğıdının ezilmemesi/sıkışmaması gözlemlenen olaydır. Yüklü gazete kâğıdının yanında olan kişiler rahatlıkla hayatta kalabilir.
Allah yurdumuzu içinde ilimizi bu gibi kötü olaylarından korusun.
