Türkiye İşçi Emeklileri Derneği İskenderun Şube Başkanı Hüseyin Göde, vergi adaletsizliği ve emeklilere yansıması konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Bütçelerden emeklilere daha fazla kaynak ayrılması ve emekli aylıklarında iyileştirmelere gidilmesi gerektiğini savunan Göde; “Vergi devlet bütçesinin en temel geliridir. Vergilerin adil bir şekilde toplanması, gelir dağılımı için de önemli bir araç olmaktadır. Devleti ekonomik olarak ayakta tutan bütçelerin dağılımı, sosyal ve ekonomik paylaşımı ile kaynak transferleri büyük önem taşımaktadır. Bütçelerden emeklilere daha fazla kaynak ayrılmalı ve emekli aylıklarında iyileştirmelere gidilmelidir” dedi.
Emeklilerinin vergi yükü altında ezildiğini, bu yönde iyileştirilmelerin bir an evvel hayata geçirilmesi gerektiğini kaydeden Göde; “Son 2 yıldaki vergi gelirleri incelendiğinde geçtiğimiz yıl sonu itibariyle % 15,8 oranında artan vergi gelirleri ilk 5 ayda yüzde 4.3 oranında artmıştır. 2019 yılı vergi gelirlerinde yüzde 20 artış ön görülmesine rağmen yılın sonunda bu hedefin gerisinde kalınacağı eğilimi artmaktadır. Yatırım, üretim ve istihdam artışı olmadan sağlıklı bir kalkınmadan söz edilemez. İşsizlik oranı ve kayıt dışı istihdam ekonominin temel sorunu olmaya devam etmektedir. Faiz indiriminin tek başına çözüm olmayacağını ve asıl mücadelenin üretim ile enflasyonun düşeceği gerçeğinin bilinmesi gerekir.
Ekonomik durgunluk tüketim harcamalarında daralmaya neden olmuş ve vergi gelirlerine olumsuz yansımıştır. Milli gelirin, 2019 yılının 1. çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %2.6 oranında azalması vergi gelirlerinin düşmesinde önemli bir gösterge olmuştur. Aynı dönemde hane halklarının nihai tüketim harcamalarının da yüzde 4.7 oranında azalması başta emekliler olmak üzere dar ve sabit gelirler üzerinde ek yük oluşturmuştur. 2018 yılının ilk 9 ayında özel tüketim harcamaları artarken son çeyrekte 8.9 oranında azalmış ve 2019 yılının ilk çeyreğinde de azalma devam etmiştir. Ekonomideki durgunluk ithalatta da kendini göstermiştir. İthalattaki bu daralmalar cari işlemler açığının azalması bakımından olumlu bir etki yaparken ithalat üzerinden alınan KDV gelirlerinin de olumsuz yönde etkilenmesine neden olmuştur.
Geçtiğimiz yılın ilk 5 ayında 81.5 milyar TL olarak gerçekleşen toplam KDV ve ÖTV tahsilatı bu dönemde ancak 72.5 milyar liraya ulaşmıştır. Dolaylı vergilerin vergi sistemimizdeki ağırlığı vergi adaletsizliğinin bir başka sonucudur. Devlet toplum üzerinde bir yük olan KDV ve ÖTV oranlarında azalmaya gitmelidir. Verginin temel kuralı olan az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınması temel politika olarak benimsenmelidir.
Son yıllarda ekonomik durgunluk nedeniyle mükelleflerin vergi ödeme güçlerinin zayıflamış olması ile işsizlik artmış ve istihdam edilenlerin sayılarında azalma yaşanmıştır. Emekliler vergi mağduru oldu. Vergi gelirlerinde görülen azalmanın nedenleri çok yönlü araştırılmalıdır. Sayıları 13 milyona varan emeklilerin harcamalarından alınan dolaylı vergiler emekliler üzerinde önemli bir yük oluşturmuştur. Devletin emeklilere sağladığı ek ödeme oranlarının yüzde 4-5 arasında olması emeklilerin harcamalarından alınan vergi oranlarının üçte birini bile zor karşılamaktadır. Elektrik, su ve doğal gaz gibi harcamaların ortalama yüzde 15 vergi ödeyen emeklilere vergi iadesi karşılığı olarak yüzde 4-5 arasında ek ödeme yapılması emeklilerin vergi mağduru olduğunun somut bir sonucudur. Bu nedenle emeklilere aylıkların yüzde 4-5 arasında yapılan ek ödeme oranlarının yüzde 8-9’a yükseltilmesi emeklilerimizin en önemli haklı talebi olarak değerlendirilmelidir” şeklinde açıklamalarda bulundu. (Haber: Helga TERBİYELİ)
