İskenderun’un tanınmış ve çok sevilen emekli Beden Eğitimi Öğretmeni Turgut Deliveli, 6 Ekim 2025 tarihinde İskenderun Belediyesi’ne bir dilekçe verdi. Teşekkür belgeli, plaketli Öğretmen Deliveli, dilekçesinde merhum Hatay Senatörü, ‘Mustafa Deliveli’ adının İskenderun’da bir cadde, bulvar ya da parka verilmesini hem önerdi hem de talep etti. İskenderun Belediye Başkanı Mehmet Dönmez ve İskenderun Belediye meclis üyelerine önerisini sunan Turgut Deliveli, dilekçesinde, senatör Mustafa Deliveli’nin Demir Çelik Fabrikalarının Sivas’tan önce İskenderun’a yapılması yönündeki yoğun çabasını vurguladı, dönemin Başbakanı Süleyman Demirel ile İskenderun Demir Çelik Fabrikaları (İDÇ) için sıkı bir iletişime geçtiğinin altını çizdi.
Ben de bir İskenderun ve Hatay yaşayanı olarak Turgut Deliveli’nin önerisini yerinde buluyor ve destekliyorum. Sevgili Turgut öğretmenimizin isabetli önerisi eminim ki Belediye Başkanı Mehmet Dönmez, İskenderun Belediye Meclisi’nin partili partisiz tüm üyeleri tarafından da olumlu bulunacaktır. Öyle sanıyorum ki makul bir süre sonunda ‘Mustafa Deliveli’ adı bir park, bulvar ve caddemizdeki yerini alacaktır. Bizlere, İskenderun Demir Çelik Fabrikalarını kazandırmak için yoğun bir çaba gösteren ve bunu başaran merhum Mustafa Deliveli’ye, İskenderun ve Hatay olarak bir vefa borcumuz var. Vefa borcumuz Turgut hocanın önerisiyle kısmen ödenebilir…
*Turgut Deliveli Dilekçesinde Neler Yazdı?
Beden Eğitimi Öğretmeni Turgut Deliveli, İskenderun Belediye Başkanlığı’na verdiği dilekçesinde şu ifadelere yer vermiş;
“İskenderun Belediye Başkanlığı’na
İskenderun
Son günlerde, Hatay, İskenderun ve bölgenin tanıdığı bazı isimlerin, çeşitli cadde, sokak, bulvar ya da parklara verilme girişimlerinizi, hazırlıklarınızı sosyal medya ve yerel basından gözlemekteyim. Bir İskenderun yaşayanı olarak benim de belediyenize ve belediye meclisinize bir önerim var.
1919 İskenderun doğumlu Mustafa Deliveli, çiftçilikle geçimini sağlayan Bestami Deliveli ve Döne Deliveli’nin sekiz çocuğundan biri olarak dünyaya gelmiştir. Çocukluğunu çobanlık yaparak geçirdi. İlk ve orta öğrenimini Hatay’ın İskenderun ilçesinde, lise öğrenimini Adana’da tamamladıktan sonra Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Dönemin başbakanı Ali Adnan Ertekin Menderes’in başbakanlık yaptığı 1950-1960 yılları arasında onun hukuk baş danışmanlığını yaptı. Adnan Menderes’in avukatlığını yaptığı dönemde, Yassıada’da hapse mahkûm edildi. Hapisten çıktıktan sonra 1960 yılında Hatay Senatörlüğüne seçildi ve 20 yıl bu görevini sürdürdü.
İskenderun’da Türk sanayisinin yapı taşlarından olan İskenderun Demir Çelik Fabrikası’nın kurulmasına, Dalaman Havalimanı’nın açılmasına ve Muğla-Marmaris karayolunun yapılmasına ön ayak oldu. 12.09.1980 İhtilali ile Meclisteki görevinden ayrılarak siyasi hayatını sonlandırdı.
60’lı yılların sonlarını ve 1970 yılını bire bir yaşayan Karayılan, Payas ve diğer yöre halkı, Senatör Mustafa Deliveli’nin İskenderun Demir Çelik Fabrikaları’nın öncelikle İskenderun’a inşası için dönemin Başbakanı Süleyman Demirel’e yoğun rica ve telkinde bulunduğunu hatırlayacaklardır.
Cumhuriyet Senatosu Hatay Üyesi Mustafa Deliveli, 2001 yılında yaşama veda etmiştir.
İskenderun Akçay Mahallesinde veya İskenderun genelinde uygun gördüğünüz bir cadde, bulvar veya parka, senatör, iş adamı ve turizmci olarak bilinen ‘Hatay eski Senatörü Mustafa Deliveli’ adının verilmesi, yaptığı hizmetler ve halkın takdirini kazanmış biri olarak çok isabetli olacak ve ‘Senatör Mustafa Deliveli’ isminin yaşatılması toplum açısından çok olumlu bulunacaktır.
Belediyenizin ve belediye meclisinin önerimi yaşama geçirmesi, ‘Toplumsal Vefa’ açısından önemli bir adım olduğu gibi çok büyük olasılıkla ortak memnuniyeti de beraberinde getirecektir.
Gereğini arz ederim. 6.10.2025
Saygılarımla,
Turgut Deliveli”
*Mustafa Deliveli Kimdir?
(1919-2001)
Çiftçilikle geçimini sağlayan Bestami Deliveli ve Döne Deliveli’nin sekiz çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Mustafa Deliveli, çocukluğunu çobanlık yaparak geçirdi. İlk ve orta öğrenimini Hatay’ın İskenderun ilçesinde, lise öğrenimini Adana’da tamamladıktan sonra Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Dönemin başbakanı Ali Adnan Ertekin Menderes’in başbakanlık yaptığı 1950-1960 yılları arasında onun hukuk baş danışmanlığını yaptı. Adnan Menderes’in avukatlığını yaptığı dönemde Yassıada’da hapse mahkûm edildi. Hapisten çıktıktan sonra 1964 yılında Hatay senatörlüğüne seçildi ve 16 yıl bu görevini sürdürdü.
İskenderun’da Türk sanayisinin yapı taşlarından olan Demir Çelik Fabrikası’nın kurulmasına, Dalaman Havalimanı’nın açılmasına ve Muğla-Marmaris karayolunun yapılmasına ön ayak oldu. Muğla’nın Marmaris ilçesinde Türkiye’nin ilk Türk işletmesi olan Lidya Oteli’ni 1962 yılında açarak ilçeyi turizme kazandıran isimdir.
12.09.1980 İhtilali ile Meclisteki görevinden ayrılarak siyasi hayatını sonlandırdı.
Mustafa Deliveli, zamanında İran Şahı Rıza Pehlevi’nin de konuk olduğu Türk konaklama sektörünün yapı taşlarından birini oluşturan Lidya Oteli’ni kurarak konaklama sektöründe yerel işletmeciliğin gelişmesine ön ayak oldu. Marmaris ilçesini dünya turizm pazarına tanıtarak sadece ilçe ekonomisine değil, Türkiye ekonomisine de katkıda bulundu. Lidya Oteli’ni adeta bir okul gibi işleterek Türk turizmine pek çok turizmci yetiştirdi.
Hatay’ın Dörtyol ilçesine ilk portakal, mandalina bahçesini oluşturdu, yörede narenciye yetiştiriciliğine lokomotif oldu. Marmaris Taş Han’a 500 kedilik kedi barınma evi yaptıran Deliveli, tam bir doğa tutkunu ve hayvan severdi. Yardımsever kişiliği ile tanınan Mustafa Deliveli, eski Türkçe ve İngilizce bilirdi.
