İHD’den Çocuk Hakları İçin Acil Çağrı!..
“Devlet Sorumluluklarını Yerine Getirmeli”
İnsan Hakları Derneği (İHD) Çocuk Hakları Komisyonu, BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin kabul edilişinin 36. yılında kapsamlı bir açıklama yaparak çocukların yaşam hakkı, güvenliği ve geleceğine yönelik ağır ihlallere dikkat çekti. Açıklamada, 2025 yılında çocukların savaş, yoksulluk, siyasi krizler, iklim krizi ve yapısal eşitsizliklerin yarattığı birçok sorunla karşı karşıya olduğu vurgulandı.
İHD İskenderun Şube Eş Başkanı Ayten Kılınç tarafından yapılan açıklamada, Türkiye’de yaklaşık 23 milyon çocuğun yaşadığı ve derinleşen yapısal sorunların çocukların yaşam hakkını doğrudan tehdit ettiği belirtildi.
“Son 10 Ayda En Az 700 Çocuk Önlenebilir Nedenlerle Yaşamını Yitirdi”
FİSA Çocuk Hakları Merkezi’nin 2025 verilerine yer verilen açıklamada, son 10 ayda en az 700 çocuğun önlenebilir nedenlerden hayatını kaybettiği aktarıldı. İHD, devletin temel yükümlülüğünün çocukları yaşatmak olduğunu hatırlattı.
Açıklamada, özellikle Kürt çocuklarının anadilinde eğitim hakkından yoksun olduğu ifade edilerek bunun temel bir hak ve demokratik eşit yurttaşlığın gereği olduğu belirtildi.
Çocuk İşçiliği ve MESEM Eleştirisi
Türkiye’de çocuk işçiliğinin her geçen yıl arttığına değinen Kılınç, son 10 yılda yüzlerce çocuğun iş cinayetlerinde hayatını kaybettiği, MESEM uygulamasının “çocuk emeğinin sömürüsünü görünmez kılan bir düzenleme hâline geldiğini ifade etti.
Kılınç, bu yıl MESEM kapsamında en az 71 çocuğun hayatını kaybettiği, sistemde ise 505 bin çocuğun bulunduğu bilgisini paylaştı.
Kız Çocukları Daha Fazla Hak Kaybına Uğruyor
Açıklamasında, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin derinleştiğine dikkat çeken Kılınç, 6–17 yaş arasında eğitim dışında kalan 611 bin çocuğun %44,3’ünün kız çocukları olduğunu belirtti. Kılınç, kız çocuklarının ev içi bakım yükü, eğitimden uzaklaşma, erken yaşta doğumlar ve cinsel istismar davalarında artış yaşandığını ifade etti.
Şiddet, İstismar Ve Cezasızlık Tepkisi
Çocuklara yönelik şiddet ve istismarın dehşet verici boyutlara ulaştığını ifade eden Kılınç, cezasızlık politikalarının bu ihlallerin temel nedenlerinden biri olduğunu vurguladı. Kılınç, cezasızlığın bir hak ihlali olduğunu ve derhal son bulması gerektiğini söyledi.
Kılınç, son yıllarda artan deprem, sel ve büyük yangınlardan çocukların ağır şekilde etkilendiğini, yerinden edilen çocukların eğitim, sağlık ve güvenli ortamlara erişimde ciddi engeller yaşadığını, psiko-sosyal destek mekanizmalarının ise yetersiz kaldığını belirtti.
Çetelere Yönelim ve Suça Sürüklenme: “Sistem Hem Mağduru Hem Faili Koruyamıyor”
Ahmet Mattia Minguzzi davasıyla birlikte çocukların çete yapılanmalarına yönelmesinin daha görünür hâle geldiğini hatırlatan Kılınç, sistemin hem hayatını kaybeden çocuğu hem de suça sürüklenen çocuğu koruyamadığını savundu. Kılınç, yıllardır çocuk cezaevlerinin kapatılması ve onarıcı adalet sisteminin güçlendirilmesi için mücadele ettiklerini hatırlattı.
“Çocukların Haklarını Korumak Toplumun Tüm Kesimlerinin Sorumluluğudur”
Devlet, yerel yönetimler, akademi, STK’lar ve yetişkinlere sorumluluklarını hatırlatma çağrısı yapan Kılınç, her hak ihlali için sorumluların görünür kılınması ve çocukların güçlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
İnsan Hakları Derneği İskenderun Şube Eş Başkanı Ayten Kılınç, çocukların eşit, özgür ve onurlu bir yaşam sürebilmeleri için mücadelenin ‘dayanışmayla’ büyütülmesi gerektiğini de vurguladı. (Haber: Helga TERBİYELİ)
