CHP Genel Başkan Yardımcısı Dr. Zeliha Aksaz Şahbaz; “Depremde Yıkılan Hastaneler Değil, AKP’nin Sağlık Sistemidir!”
Büyük felaketin yıldönümünde deprem bölgesinde incelemelerde bulunan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Sağlık Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Dr. Zeliha Aksaz Şahbaz, yaptığı incelemeler sonrası partisinin İskenderun İlçe Binasında açıklamalarda bulundu.
Şahbaz, 6 Şubat 2023’te yaşanan büyük depremden bu yana deprem bölgelerinde sağlıkta yaşanan sorunları ve çözüm önerilerini anlattı.
CHP İskenderun İlçe Binasında, İlçe Başkanı Hüseyin Derin’in ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıya İl Başkanı Hakan Tiryaki ve partililer katılım gösterdi.
Başkan Derin’in kısa bir açılış konuşmasının ardından söz alan İl Başkanı Tiryaki de matem günlerinde olunduğunu ve bu günlerde siyaset yapmayacaklarını kaydetti.
Büyük felaketin üzerinden iki yıl geçmesine rağmen mağduriyetlerin devam ettiğini kaydeden CHP Sağlık Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Dr. Zeliha Aksaz Şahbaz; “6 Şubat 2023 depremlerinin üzerinden tam iki yıl geçti ama yüz binlerce vatandaşımız konteyner kentlerde, 21 metrekarelik konteynerlerde barınmaya, konteynerde hizmet veren sağlık merkezlerinde yağmurun çamurun altında sağlık hizmeti almak için beklemeye, başka illere gitmek zorunda kalmaya devam etmektedir” dedi.
Depremden en çok etkilenen illerde özellikle Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Gaziantep, Malatya’da hastaneler, Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve diğer sağlık kuruluşlarının hâlâ yetersiz olduğunu ifade eden Şahbaz; “Sağlık çalışanlarının hayatını kaybetmesi, ekonomik ve barınma zorlukları nedeniyle göç etmesi ile birlikte bölgedeki sağlık hizmetleri ciddi şekilde aksamaktadır. Vatandaşlarımız hala sağlıklı barınma, temiz içme suyu ve temel sağlık hizmetlerine erişmekte güçlük çekmektedir. Hava kirliliği ve asbest gibi sağlığı tehdit eden durumlar devam etmektedir. İki koca yılın ardından halkımızı konteyner kentlere, konteyner ASM’lere mahkum eden iktidara bir kez daha çağrıda bulunuyoruz: Deprem bölgesinde yaşam ve sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi için kalıcı adımlar atılmalıdır!” diye konuştu.
Sağlık Personeli Kaybı ve Göçü, Konteyner/Prefabrik Sağlık Birimleri, Personel Dağılım Cetveli (PDC) ve Ücret Sorunları, Öğretim Üyesi ve Eğitim Sorunları, Barınma, Hijyen ve Temiz Su Erişimi, Yeni Yapılaşma ve Çevre Sorunları, Bebek ve Çocuk Ölümleri ile İş Kazaları:, Psikososyal Destek ve Rehabilitasyon İhtiyacı gibi sıkıntılara değinen Şahbaz, iller bazında öne çıkan tespitlerini kamuoyuyla ayrıntılı olarak paylaştı.
Genel Başkan Yardımcısı Dr. Zeliha Aksaz Şahbaz, konuşmasında son olarak yaşanan sıkıntılara yönelik çözüm önerilerini sundu. Şahbaz, çözüm önerilerini madde-madde şu şekilde sıraladı;
“Deprem değil, ranta teslim edilmiş kentler ve çürük binalar öldürür. Bunun için deprem bölgesinde şehirler yeniden planlanmalı, depreme dirençli kentler ve depreme dirençli sağlık sistemi, sağlık merkezleri ve hastaneler inşa edilmelidir. Kamucu bir sağlık sistemi ile deprem bölgesinde yaralar bir an önce çözülmelidir.
Afet durumlarında sağlık hizmetlerinin nasıl sunulacağı, gönüllü/uzman personelin nasıl görevlendirileceği, ek ödemeler, izinler, çalışma saatleri vb. konuların net tanımlandığı özel bir “Afet Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği” çıkarılmalıdır. 4924 ve 657 sayılı kanun kapsamındaki personel arasındaki ücret dengesizliği giderilmeli; deprem bölgelerinde çalışan tüm sağlık personeline ilave tazminat veya pozitif ayrımcılık uygulanmalıdır. Kalıcı ve yeterli yatak kapasitesine sahip hastanelerin (özellikle ikinci ve üçüncü basamak) inşasına hız verilmelidir.
Prefabrik/konteyner yerine prefabrik dahi olsa daha kapsamlı ve güvenli ASM’ler kamu tarafından bir an önce inşa edilip donatılarak devreye sokulmalıdır. Uzun vadede ise kalıcı ASM binaları yapılmalıdır. Depremle oluşan engellilik ve ağır travmalar için multidisipliner rehabilitasyon hastaneleri/merkezleri planlanmalı; fizyoterapist, psikiyatrist, psikolog vb. uzmanların görev alacağı bir sistem kurulmalıdır. Yenidoğan yoğun bakım üniteleri, pediatrik yan dalları hızla oluşturulması; başta Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş olmak üzere kritik illerde çocuk sağlığına özel destek paketleri devreye sokulmalıdır.
Konteyner/çadır kentlerde aşılama ve beslenme izlenmesi arttırılmalıdır. Soğuk zincir için kesintisiz enerji sağlanması zorunludur. Sağlık çalışanlarının bölgeyi tercih etmesi için ücretsiz veya uygun maliyetli konut sağlanmalıdır.
Konteynerde kalan halka kalıcı konut tesliminin hızlandırılması, hijyen koşullarının iyileştirilmesi gerekmektedir. Kalıcı konutlar, yaşam alanları planlanırken sağlık ve sosyal donatıların yapılması elzemdir. Psikososyal destek, intihar vakaları ve travma sonrası stres bozukluğunu önleme çalışmaları yaygınlaştırılmalıdır.
Hasar tespiti, enkaz kaldırma, asbest denetimi gibi konularda bağımsız uzmanlardan oluşan komisyonlar kurulmalı, yerel yönetimler ve STK’lar da sürece dahil edilmelidir. Yerinde dönüşümde zemin etütleri, imar planları ve proje onayları sıkı denetime tabi tutulmalıdır. Deprem illerinde 6 Şubat’ın resmî tatil ya da idari izin günü olması, kayıpların anılması ve dayanışma açısından önemlidir.” (Haber: Helga TERBİYELİ)